Αναγκαστικός Συνεταιρισμός "Μαρκό" - Μουσείο Κρασιού

Η ζωή των κατοίκων των Μεσογείων κατά τους χρόνους μετά την επανάσταση του 1821 ήταν πολύ δύσκολη. Η οικονομία ήταν γεωργοκτηνοτροφική και οι Έλληνες βρίσκονταν για μεγάλο διάστημα σε εμπόλεμη κατάσταση.

 Έπρεπε λοιπόν να συνασπιστούν, προκειμένου να επιλύσουν τα καθημερινά τους προβλήματα. 

Έτσι οι κάτοικοι του Μαρκοπούλου ίδρυσαν τη λεγόμενη «Κοινοπραξία Μαρκοπούλου», την πρώτη διοίκηση της οποίας ανέλαβε η Κοινοτική Επιτροπή το 1831. Η Κοινοπραξία ανέλαβε επίσης την αποπεράτωση έργων κοινής ωφελείας, όπως ήταν η ίδρυση σχολείου, η κατασκευή εκκλησίας, η διάνοιξη δρόμων και πηγαδιών.

Το 1914 με βάση πληρεξούσιο συμβόλαιο μετονομάστηκε σε «Συνιδιοκτησία ή Αναγκαστικός Συνεταιρισμός ‘ΜΑΡΚΟ’». Ο όρος όμως αυτός δεν εμπεριέχει την έννοια του εξαναγκασμού με νόμο, αλλά υπαγορεύεται από την ανάγκη του κατοίκου της Κοινότητας να ωφελείται από την κοινή συνεισφορά και προσπάθεια.

 Ωστόσο καταλυτική για την πορεία της Κοινοπραξίας ήταν η τοποθέτηση του Δημοσθένη Σωτηρίου στη θέση του προέδρου και γενικά η παρουσία του στο χώρο, καθώς επρόκειτο για μία λαμπρή και εξέχουσα προσωπικότητα, που ανέδειξε αυτός ο τόπος.

 Επί της προεδρίας του λοιπόν κατασκευάστηκε το 1914 το οινοποιείο και οι δεξαμενές, αγοράστηκαν πιεστήρια σταφυλιών και ό,τι ήταν απαραίτητο για την παραγωγή του κρασιού. Επιπλέον αγοράστηκε το 1926 ατμοκίνητη αλωνιστική μηχανή. Το ίδιο έτος λειτούργησε το Ηλεκτρικό Εργοστάσιο του Συνεταιρισμού, οπότε και η μηχανή αντικαταστάθηκε με ηλεκτροκίνητη, ενώ το 1927 πραγματοποιήθηκε ο ηλεκτροφωτισμός όλου του χωριού. Το 1922 προωθήθηκε κατόπιν μελέτης η εγκατάσταση δικτύου ύδρευσης στο Μαρκόπουλο. Επίσης αγοράστηκε η κτηματική περιουσία της Μονής Πεντέλης στη Βραυρώνα και διανεμήθηκε στους ακτήμονες. Παράλληλα αποξηράνθηκαν εκτάσεις γης στην ίδια περιοχή με στόχο τη διανομή και την καλλιέργεια. Επιπλέον πραγματοποιήθηκε ο πολεοδομικός σχεδιασμός του χωριού, η επέκταση του νεκροταφείου, η αγορά του οικοπέδου για την ανέγερση του Β΄ Δημοτικού Σχολείου, καθώς και άλλα κοινωφελή έργα. 

Μουσείο Κρσιού Μαρκό - υπό ανακαίνιση

Σήμερα στο χώρο του Οινοποιείου, το οποίο βρίσκεται έναντι του παλαιού σιδηροδρομικού σταθμού επί της οδού Μυρρινούντος, τελεί υπό ανακαίνιση ένα πετρόκτιστο κτίριο πλησίον των δεξαμενών, όπου πρόκειται να λειτουργήσει Μουσείο Κρασιού. 

Το μουσείο αυτό θα έχει ως στόχο όχι μόνο τη διδασκαλία της διαδικασίας παραγωγής μούστου και κρασιού, αλλά και την μνημόνευση μιας εποχής, κατά την οποία ο Αναγκαστικός Συνεταιρισμός είχε οντότητα και αναλάμβανε πρωτοβουλίες για την κοινή προκοπή όλων των Μαρκοπουλιωτών.

 Θα αναφέρεται επίσης σε μια εποχή, κατά την οποία οι κάτοικοι της περιοχής είχαν συνδέσει την ίδια τους τη ζωή τους με τη γεωργική παραγωγή και η παροιμία «θέρος, τρύγος, πόλεμος» ήταν για αυτούς μία καθημερινότητα. Το περιμένουμε με ανυπομονησία.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
- Γ.Μαγουλάς, Η Συνιδιοκτησία ή Αναγκαστικός Συνεταιρισμός Μαρκοπούλου «ΜΑΡΚΟ», ΣΤ΄ Επιστημονική Συνάντηση Νοτιοανατολικής Αττικής, σελ.381-400, Μαρκόπουλο 1995.